9 آوریل 2024- در مطالعه اخیراً منتشر شده در مجله ی Nature Medicine، محققان ارتباط بین دیابت قندی مادر (MDM) و خطر اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) را در فرزندان ارزیابی کردند.
شانزده درصد از افراد باردار در سراسر جهان دچار هایپرگلایسمی می شوند. شیوع دیابت قندی مادر، در سطح جهانی افزایش یافته است که با افزایش سن مادر، اپیدمی رو به رشد چاقی و بهبود رویکردهای تشخیصی MDM مرتبط است. مطالعات حیوانی اثرات نامطلوب هایپرگلایسمی در بارداری را بر استرس اکسیداتیو داخل رحمی، پاسخ التهابی و مکانیسم‌های اپی ژنتیک نشان داده‌اند که ممکن است منجر به رشد ضعیف سیستم عصبی در فرزندان شود.
اختلال کم توجهی بیش فعالی(ADHD)، یک اختلال عصبی رشدی است که نشانه های آن تکانشگری، بیش فعالی و بی توجهی است. در سطح جهان، 2 تا 7 درصد از کودکان به ADHD مبتلا هستند. علاوه بر این،ADHD می تواند بار قابل توجهی بر خانواده های افراد مبتلا و جامعه داشته باشد. شواهد نشان می دهد که دیابت بارداری (GDM) و دیابت پیش از بارداری (pre-GDM) با ADHD مرتبط هستند. یک متاآنالیز قبلی نشان داده است که فرزندان مادران دیابتی 40 درصد بیشتر در معرض خطرADHD هستند.
در مورد این مطالعه
در مطالعه ی حاضر، محققان ارتباط بین MDM و خطر ADHD را در فرزندان ارزیابی کردند. در این مطالعه ی کوهورت مبتنی بر جمعیت از داده های مراقبت های بهداشتی از نیوزلند، هنگ کنگ، تایوان و کشورهای شمال اروپا (ایسلند، سوئد، نروژ و فنلاند) استفاده شد. این مطالعه شامل کودکانی بود که حاصل تولد زنده در دوره‌هایی در محل خاص بود. جفت های مادر و فرزند با استفاده از پیوند قطعی دقیق به هم مرتبط شدند.
کودکان فاقد اطلاعات کامل تولد، شش سال پیگیری و ارتباط معتبر، از مطالعه حذف شدند. پیگیری از بدو تولد شروع شد و تا زمان وقوع نتیجه، مرگ یا پایان دوره مطالعه ادامه یافت. مواجهه اولیه MDM، از جمله PGDM و GDM بود. MDM به دیابت بارداری(غیر دارویی و دارویی) و دیابت قبل از بارداری(دیابت نوع 1 و 2) طبقه بندی شد.
اختلال کم توجهی بیش فعالی با استفاده از تشخیص سایت خاص و کدهای دارویی، تعریف شد. در تجزیه و تحلیل های اولیه، محققان وضعیتADHD را در کودکان متولد شده از مادران مبتلا به هر نوع دیابت با کودکان متولد شده از مادران غیر دیابتی مقایسه کردند. تجزیه و تحلیل‌های همسان خواهر و برادر، وضعیت ADHD را در کودکان هم‌مادر اما با وضعیت GDM متفاوت، مقایسه کردند.
در تجزیه و تحلیل های ثانویه، وضعیت ADHD بین کودکان متولد شده از مادران مبتلا به انواع مختلف دیابت مقایسه شد. محققان برای بررسی ارتباط بین وضعیت MDM و ADHD با استفاده از مدل‌های رگرسیون خطر متناسب کاکس، نسبت‌های خطر متوسط از اثر درمان و فواصل اطمینان 95 درصد را محاسبه کردند.
متغیرهای کمکی شامل عوامل جمعیت شناختی، وضعیت اجتماعی و اقتصادی، سال تولد، حاملگی چند جنینی، شاخص توده بدنی (BMI)، استفاده از داروهای روانگردان، وضعیت مصرف الکل و کشیدن سیگار، شرایط عصبی و روانپزشکی و سایر شرایط مزمن بود. چندین تحلیل حساسیت نیز برای ارزیابی استحکام و اعتبار یافته‌ها انجام شد.
یافته ها
این مطالعه شامل بیش از 3.6 میلیون جفت مادر و کودک بود. حدود 6.6٪، 8٪، 4.1٪ و 13.7٪ از کودکان به ترتیب در کشورهای شمال اروپا، هنگ کنگ، نیوزیلند و تایوان مادران مبتلا به دیابت داشتند.
خطر ADHD در میان کودکانی که مادرانشان هر نوع دیابتی داشتند، بیشتر از کودکانی بود که از مادران غیر دیابتی متولد شده بودند.
خطر ADHD در کودکان متولد شده از مادران مبتلا به دیابت پیش از بارداری( دیابت نوع1 و 2) یادیابت بارداریدر مقایسه با کودکان متولد شده از مادران غیر دیابتی بیشتر بود.
آنالیزهای همسان خواهر و برادر خطرات افتراقی ADHD را پیدا نکردند.
خطر ADHD در میان کودکانی که مادرانشان با GDM در سه ماهه های مختلف در هنگ کنگ تشخیص داده شده بودند، مشابه بود. با این حال، خطر ADHD در کودکانی که مادرانشان تشخیصGDM در سه ماهه اول بارداری داشتند در نیوزیلند و تایوان بالاترین میزان بود. علاوه بر این، دانشمندان دریافتند که کودکان متولد شده از مادران مبتلا بهGDM ممکن است در معرض خطرADHD کمتری نسبت به کودکان متولد شده از مادران مبتلا به دیابت پیش از بارداری(PGDM) باشند.
خطرات ADHD بین کودکان متولد شده از مادران مبتلا به PGDM نوع 1 و نوع 2 تفاوتی نداشت. کودکانی که مادرانشان GDM داشتند و داروهای ضد دیابت دریافت می‌کردند، در مقایسه با کودکانی که از مادران مبتلا به GDM متولد شده بودند که دارویی دریافت نمی کردند، در معرض خطر ADHD مشابهی بودند. تجزیه و تحلیل حساسیت نتایج مشابه با تجزیه و تحلیل اولیه ایجاد کرد.
نتیجه گیری
در مجموع، این یافته‌ها نشان داد که دیابت قندی مادر، دیابت پیش از بارداری و دیابت بارداری با خطر کوچک تا متوسط ADHD در فرزندان مرتبط است. خطرات ADHD بین خواهر و برادرهایی که مادران آنها وضعیت GDM متفاوتی در بارداری داشتند، تفاوتی نداشت، که نشان دهنده ی تاثیر عوامل مخدوش کننده ی بالقوه از جمله عوامل خانوادگی یا ژنتیکی مشترک و عوامل اندازه گیری نشده است. علاوه بر این، برآورد خطر ADHD در مقایسه با متاآنالیز قبلی کوچکتر بود. مطالعات آینده باید نقش خاص هایپرگلایسمی و عوامل ژنتیکی را در رابطه بین MDM و ADHD مورد ارزیابی مجدد قرار دهند.
منبع:
https://www.news-medical.net/news/20240409/Maternal-diabetes-linked-to-a-slight-increase-in-ADHD-risk-in-children.aspx